อสีติหตฺถมุพฺเพโธ , วิปสฺสี โลกนายโก;

ปภา นิทฺธาวติ ตสฺส, สมนฺตา สตฺตโยชเนฯ

[33]

อสีติวสฺสสหสฺสานิ, อายุ พุทฺธสฺส ตาวเท;

ตาวตา ติฏฺฐมาโน โส, ตาเรสิ ชนตํ พหุํฯ

[34]

พหุเทวมนุสฺสานํ, พนฺธนา ปริโมจยิ;

มคฺคามคฺคญฺจ อาจิกฺขิ, อวเสสปุถุชฺชเนฯ

[35]

อาโลกํ ทสฺสยิตฺวาน, เทเสตฺวา อมตํ ปทํ;

ชลิตฺวา อคฺคิกฺขนฺโธว, นิพฺพุโต โส สสาวโกฯ

[36]

อิทฺธิวรํ ปุญฺญวรํ, ลกฺขณญฺจ กุสุมิตํ;

สพฺพํ ตมนฺตรหิตํ, นนุ ริตฺตา สพฺพสงฺขาราฯ

[37]

วิปสฺสี ชินวโร พุทฺโธ, สุมิตฺตารามมฺหิ นิพฺพุโต;

ตตฺเถวสฺส ถูปวโร, สตฺตโยชนมุสฺสิโตติฯ

วิปสฺสิสฺส ภควโต วํโส เอกูนวีสติโมฯ

22. สิขีพุทฺธวํโส

[1]

วิปสฺสิสฺส อปเรน, สมฺพุทฺโธ ทฺวิปทุตฺตโม;

สิขิวฺหโย อาสิ ชิโน, อสโม อปฺปฏิปุคฺคโลฯ

[2]

มารเสนํ ปมทฺทิตฺวา, ปตฺโต สมฺโพธิมุตฺตมํ;

ธมฺมจกฺกํ ปวตฺเตสิ, อนุกมฺปาย ปาณินํฯ

[3]

ธมฺมจกฺกํ ปวตฺเตนฺเต, สิขิมฺหิ ชินปุงฺคเว [มุนิปุงฺคเว (สี.)];

โกฏิสตสหสฺสานํ, ปฐมาภิสมโย อหุฯ

[4]

อปรมฺปิ ธมฺมํ เทเสนฺเต, คณเสฏฺเฐ นรุตฺตเม;

นวุติโกฏิสหสฺสานํ, ทุติยาภิสมโย อหุฯ

[5]

ยมกปาฏิหาริยญฺจ [ยมกํ ปาฏิหีรญฺจ (สี.)], ทสฺสยนฺเต สเทวเก;

อสีติโกฏิสหสฺสานํ, ตติยาภิสมโย อหุฯ

[6]

สนฺนิปาตา ตโย อาสุํ, สิขิสฺสาปิ มเหสิโน;

ขีณาสวานํ วิมลานํ, สนฺตจิตฺตาน ตาทินํฯ

[7]

ภิกฺขุสตสหสฺสานํ, ปฐโม อาสิ สมาคโม;

อสีติภิกฺขุสหสฺสานํ, ทุติโย อาสิ สมาคโมฯ

[8]

สตฺตติภิกฺขุสหสฺสานํ, ตติโย อาสิ สมาคโม;

อนุปลิตฺโต ปทุมํว, โตยมฺหิ สมฺปวฑฺฒิตํฯ

[9]

อหํ เตน สมเยน, อรินฺทโม นาม ขตฺติโย;

สมฺพุทฺธปฺปมุขํ สงฺฆํ, อนฺนปาเนน ตปฺปยิํฯ

[10]

พหุํ ทุสฺสวรํ ทตฺวา, ทุสฺสโกฏิํ อนปฺปกํ;

อลงฺกตํ หตฺถิยานํ, สมฺพุทฺธสฺส อทาสหํฯ

[11]

หตฺถิยานํ นิมฺมินิตฺวา, กปฺปิยํ อุปนามยิํ;

ปูรยิํ มานสํ มยฺหํ, นิจฺจํ ทฬฺหมุปฏฺฐิตํฯ

[12]

โสปิ มํ พุทฺโธ พฺยากาสิ, สิขี โลกคฺคนายโก;

‘‘เอกติํเส อิโต กปฺเป, อยํ พุทฺโธ ภวิสฺสติฯ

[13]

‘‘อหุ กปิลวฺหยา รมฺมา…เป.… เหสฺสาม สมฺมุขา อิมํ’’ฯ

[14]

ตสฺสาหํ วจนํ สุตฺวา, ภิยฺโย จิตฺตํ ปสาทยิํ;

อุตฺตริํ วตมธิฏฺฐาสิํ, ทสปารมิปูริยาฯ

[15]

นครํ อรุณวตี นาม, อรุโณ นาม ขตฺติโย;

ปภาวตี นาม ชนิกา, สิขิสฺสาปิ มเหสิโนฯ

[16]

สตฺตวสฺสสหสฺสานิ , อคารํ อชฺฌ โส วสิ;

สุจนฺทโก คิริ วสโภ [สุจนฺโท คิริวหโน (สี.)], ตโย ปาสาทมุตฺตมาฯ

[17]

จตุวีสสหสฺสานิ, นาริโย สมลงฺกตา;

สพฺพกามา นาม นารี, อตุโล นาม อตฺรโชฯ

[18]

นิมิตฺเต จตุโร ทิสฺวา, หตฺถิยาเนน นิกฺขมิ;

อฏฺฐมาสํ ปธานจารํ, อจรี ปุริสุตฺตโมฯ

[19]

พฺรหฺมุนา ยาจิโต สนฺโต, สิขี โลกคฺคนายโก;

วตฺติ จกฺกํ มหาวีโร, มิคทาเย นรุตฺตโมฯ

[20]

อภิภู สมฺภโว เจว, อเหสุํ อคฺคสาวกา;

เขมงฺกโร นามุปฏฺฐาโก, สิขิสฺสาปิ มเหสิโนฯ

[21]

สขิลา จ ปทุมา จ, อเหสุํ อคฺคสาวิกา;

โพธิ ตสฺส ภควโต, ปุณฺฑรีโกติ วุจฺจติฯ

[22]

สิริวฑฺโฒ จ นนฺโท จ, อเหสุํ อคฺคุปฏฺฐกา;

จิตฺตา เจว สุคุตฺตา จ, อเหสุํ อคฺคุปฏฺฐิกาฯ

[23]

อุจฺจตฺตเนน โส พุทฺโธ, สตฺตติหตฺถมุคฺคโต;

กญฺจนคฺฆิยสงฺกาโส, ทฺวตฺติํสวรลกฺขโณฯ

[24]

ตสฺสาปิ พฺยามปฺปภา กายา, ทิวารตฺติํ นิรนฺตรํ;

ทิโสทิสํ นิจฺฉรนฺติ, ตีณิโยชนโส ปภาฯ

[25]

สตฺตติวสฺสสหสฺสานิ, อายุ ตสฺส มเหสิโน;

ตาวตา ติฏฺฐมาโน โส, ตาเรสิ ชนตํ พหุํฯ

[26]

ธมฺมเมฆํ ปวสฺเสตฺวา, เตมยิตฺวา สเทวเก;

เขมนฺตํ ปาปยิตฺวาน, นิพฺพุโต โส สสาวโกฯ

[27]

อนุพฺยญฺชนสมฺปนฺนํ, ทฺวตฺติํสวรลกฺขณํ;

สพฺพํ ตมนฺตรหิตํ, นนุ ริตฺตา สพฺพสงฺขาราฯ

[28]

สิขี มุนิวโร พุทฺโธ, อสฺสารามมฺหิ นิพฺพุโต;

ตตฺเถวสฺส ถูปวโร, ตีณิโยชนมุคฺคโตติฯ

สิขิสฺส ภควโต วํโส วีสติโมฯ

23. เวสฺสภูพุทฺธวํโส

[1]

ตตฺเถว มณฺฑกปฺปมฺหิ, อสโม อปฺปฏิปุคฺคโล;

เวสฺสภู นาม นาเมน, โลเก อุปฺปชฺชิ นายโก [โส ชิโน (สฺยา. กํ. ก.)]ฯ

[2]